Wystawa „Malarki warszawskie” to opowieść o pełnych pasji kobietach, którym sens życia nadało tworzenie sztuki. Jej bohaterkami są: Maria Korsak, Leokadia Płonkowa, Halina Walicka i Łucja Mickiewicz.
Bohaterki wystawy tworzyły dzieła, które mimo że należą do jednego nurtu sztuki, to jednak zauważalnie różnią się od siebie. Maria Korsak znana jest jako malarka warszawskich parków, która w niezwykle dekoracyjnych obrazach „stylizowała” przyrodę czyniąc ją elegancką, chociaż nierzeczywistą.
Leokadia Płonkowa dała się poznać jako malarka o zadziwiającej wrażliwości kolorystycznej. Halina Walicka z kolei malowała odrealnione, idylliczne sceny, zaś Łucja Mickiewicz to przede wszystkim twórczyni oryginalnych haftowanych pejzaży.
Wystawa „Malarki warszawskie” stwarza okazję, by spojrzeć na miasto tak, jak widziały je autorki eksponowanych prac. Wszystkie one tworzyły w Warszawie i związek z nią znalazł silne odbicie w ich twórczości. Wystawa umożliwi doświadczenie odbycia spaceru ulicami miasta, kierując się punktami, które zaznaczyły się w życiorysach malarek.
Wystawę czasową „Malarki warszawskie. Szkice ze sztuki zwanej naiwną” będzie można oglądać przez kilka miesięcy, od 1 grudnia 2022 do 4 czerwca 2023 roku w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, ul. Kredytowa 1.
Wystawie towarzyszyć będzie program edukacyjny dla osób z niepełnosprawnościami, realizowany wspólnie z Fundacją Dostępnej Kultury Wizualnej „Wielozmysły”.
Twórczość wieku późnego
Wszystkie cztery przedstawiały sobą wyjątkowo ciekawe historie. Wspomnieć tu można choćby Łucję Mickiewicz, która jako osiemnastolatka przyjechała do Warszawy i zatrudniła się w domu mody. Wykonywała hafty i przybrania z kwiatów. Najpierw była związana z pracownią mody Gustawa Żmigrydera, zaś w latach 30. XX wieku z salonem Stanisławy Urbankowskiej, która miała szyć dla rosyjskiej carowej. Amatorsko Mickiewicz malowała akwarelowe i olejne pejzaże oraz kwiaty. W czasie II wojny światowej została wywieziona do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Po wyzwoleniu wróciła do Warszawy, gdzie pracowała zawodowo do 1956 roku. Haftowane obrazy zaczęła tworzyć jednak dopiero po przejściu na emeryturę.
Dzięki opowieściom, jakie artystki przekazały za pomocą tworzonych przez siebie obrazów, możliwy jest wgląd w ich emocje, rolę kobiet w ówczesnym świecie i sposoby radzenia sobie z codziennymi problemami. Dzieła Malarek warszawskich to często twórczość wieku późnego. Przypominamy tym samym nieco zapomnianą, a popularną w II połowie XX wieku formę edukacji artystycznej dorosłych; Korsak uczyła się w Ognisku Plastycznym u Barbary Jonscher, zaś nauczycielem Płonkowej był Marian Tomaszewski. Traktowały te relacje bardzo poważnie, chcąc nauczyć się warsztatu malarskiego w możliwie najpełniejszym stopniu.
Nie sposób pominąć również faktu, że dla bohaterek wystawy ich sztuka była nieraz formą terapii. Dobrym przykładem jest tu Halina Walicka, której malowanie pomagało zmierzyć się z pustką, jakiej doznała w momencie zakończenia pracy zawodowej. Pracowała jako pielęgniarka – wyjątkowo oddana, zawsze wśród ludzi. Po przejściu na emeryturę, zamknięta w czterech ścianach, w poczuciu osamotnienia zaczęła gasnąć. Wyjście z tej sytuacji znalazła jej córka, z zawodu psycholożka. To ona zaproponowała matce malarstwo, była najważniejszą odbiorczynią jej sztuki oraz dbała o to, by obrazy trafiły na wystawy i do muzealnych kolekcji.
Kuratorką wystawy jest Alicja Mironiuk Nikolska – etnografka, znawczyni współczesnej twórczości ludowej i nieprofesjonalnej. Autorka wielu wystaw m.in. „Nikifor. Malarz nad malarzami” i publikacji na temat sztuki ludowej. W 2016 roku autorka i realizatorka projektu „Gorzki smak-art. brut. Badania – kolekcje – wystawy w Polsce na przełomie XX/XXI wieku”. Przewodnicząca Sekcji Sztuki Ludowej Rady Naukowej Stowarzyszenia Twórców Ludowych oraz członek jury Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”. Członkini Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Polskiego Stowarzyszenia Inwentaryzatorów Muzealnych. Odznaczona w 2020 roku Srebrnym medalem „Zasłużony kulturze – Gloria Artis”. a w 2021 roku odznaczona przez Prezydenta RP Złotym Krzyżem Zasługi za wkład w ochronę dziedzictwa narodowego i propagowanie kultury ludowej.
Wystawę można oglądać od 1 grudnia 2022 do 4 czerwca 2023 roku.
Więcej informacji tutaj